Lesson Resources
“Prefixes & Suffixes of Adjectives” İngilizce’de kelime türetme becerilerini geliştiren morfolojik bir konudur.
Bu yapı, özellikle kelime köklerini tanıyarak yeni sıfatlar üretmek, kelime anlamlarını tahmin etmek ve akademik İngilizce kelime dağarcığını geliştirmek için çok önemlidir.
Aşağıda konunun özeti, örnekler, tablolar ve açıklamalarla dolu, öğretici bir anlatım yer alıyor 👇
🎯 1️⃣ Kavramın Temeli
İngilizce kelimeler genellikle şu üç parçadan oluşur:
🔹 Prefix (önek) + Stem / Root (kök) + Suffix (sonek)
Örnek:
- un + happy → unhappy
- help + ful → helpful
- im + possible → impossible
🧩 2️⃣ Prefix (Önekler) – Başta Yer Alır
Bir kelimenin başına gelerek anlamını değiştirir (çoğunlukla olumsuz ya da zıt anlam oluşturur).
| Prefix | Anlamı | Örnek | Türkçesi |
|---|---|---|---|
| un- | not | unhappy | mutsuz |
| in- / im- / il- / ir- | not (zıt anlam) | incorrect, impolite, illegal, irregular | yanlış, nezaketsiz, yasa dışı, düzensiz |
| dis- | opposite, reverse | dislike, disagree, disconnect | hoşlanmamak, katılmamak, bağlantıyı kesmek |
| mis- | wrongly, badly | misunderstand, misbehave | yanlış anlamak, kötü davranmak |
| re- | again | rewrite, reuse | yeniden yazmak, tekrar kullanmak |
| pre- | before | prewar, prepay | savaş öncesi, önceden ödemek |
| post- | after | post-war, postmodern | savaş sonrası, modern sonrası |
| over- | too much | overwork, overeat | fazla çalışmak, fazla yemek |
| under- | too little, below | undercook, underpay | az pişirmek, az ödemek |
| co- | together | cooperate, co-author | işbirliği yapmak, ortak yazar |
| anti- | against | anti-virus, anti-social | virüs karşıtı, asosyal |
| self- | by oneself | self-aware, self-confident | kendinin farkında, özgüvenli |
| non- | not | non-stop, non-fiction | durmadan, kurgu dışı |
🌿 3️⃣ Suffix (Sonekler) – Sonda Yer Alır
Bir kelimenin sonuna eklenerek onu farklı türde bir kelimeye dönüştürür (özellikle sıfat yapar).
| Suffix | Köken | Türü | Örnek | Türkçesi |
|---|---|---|---|---|
| -able / -ible | Verb → Adj. | yapılabilirlik | understandable, visible | anlaşılabilir, görülebilir |
| -ful | Noun → Adj. | dolu, sahip | beautiful, careful | güzel, dikkatli |
| -less | Noun → Adj. | eksik, yoksun | hopeless, careless | umutsuz, dikkatsiz |
| -(t)ive | Verb → Adj. | eğilim, nitelik | active, sensitive | aktif, duyarlı |
| -ous | Noun → Adj. | nitelik | dangerous, famous | tehlikeli, ünlü |
| -al | Noun → Adj. | ilgili, ait | musical, natural | müzikal, doğal |
| -ic / -ical | Noun → Adj. | nitelik | economic, historical | ekonomik, tarihsel |
| -ish | Noun → Adj. | yaklaşık, benzer | childish, greenish | çocukça, yeşilimsi |
| -y | Noun → Adj. | dolu, özellikli | windy, sunny | rüzgarlı, güneşli |
🔤 4️⃣ Suffix – Kelime Türünü Değiştirenler
Bazı sonekler sıfatı isim veya fiil haline de getirebilir:
| Suffix | Önceki Tür → Yeni Tür | Örnek | Türkçesi |
|---|---|---|---|
| -ness | Adj → Noun | happy → happiness | mutluluk |
| -ment | Verb → Noun | measure → measurement | ölçüm |
| -ity | Adj → Noun | loyal → loyalty | sadakat |
| -cy | Adj → Noun | literate → literacy | okuryazarlık |
| -tion / -sion | Verb → Noun | act → action, decide → decision | eylem, karar |
🧠 5️⃣ Örneklerle Prefix + Stem + Suffix Ayrımı
| Word | Prefix | Stem (Kök) | Suffix | Türkçesi |
|---|---|---|---|---|
| impassable | im- | pass | -able | geçilemez |
| misunderstanding | mis- | understand | -ing | yanlış anlama |
| unbelievable | un- | believe | -able | inanılmaz |
| disrespectful | dis- | respect | -ful | saygısız |
| irregularity | ir- | regular | -ity | düzensizlik |
| reusable | re- | use | -able | yeniden kullanılabilir |
| unhappiness | un- | happy | -ness | mutsuzluk |
| overconfident | over- | confident | — | aşırı özgüvenli |
| submarine | sub- | marine | — | denizaltı |
| cooperative | co- | operate | -ive | işbirlikçi |
🪶 6️⃣ Eklerin Anlamı Üzerindeki Etkisi
Eklerin getirdiği anlamı anlamak, kelime kökünden tahmin yapmayı kolaylaştırır:
| Ek Türü | Anlam Katkısı | Örnek |
|---|---|---|
| un-, dis-, in- | olumsuzluk | unhappy, dislike, incorrect |
| -less | yoksunluk | hopeless, careless |
| -ful | doluluk, sahiplik | powerful, respectful |
| -able / -ible | yapılabilirlik | readable, visible |
| re- | tekrar | reuse, rewrite |
| pre- / post- | zaman öncesi / sonrası | prewar, postmodern |
✍️ 7️⃣ Mini Alıştırma – Siz Yapın
Aşağıdaki kelimelerin prefix, stem ve suffix kısımlarını tabloya ayırın 👇
| Word | Prefix | Stem | Suffix |
|---|---|---|---|
| unbelievable | un- | believe | -able |
| dishonesty | dis- | honest | -y |
| immaturity | im- | mature | -ity |
| reconstruction | re- | construct | -ion |
| thoughtless | — | thought | -less |
| misbehaviour | mis- | behave | -our |
| unkindness | un- | kind | -ness |
| disapproval | dis- | approve | -al |